Leergang ‘De urgentie van Aardewerk’
De tweede editie: ‘Tussen Schok en Aarde’
2e leergang: voorjaar 2024, in Antropia, Driebergen-Zeist
1e leergang: april – juni 2023, in De Moestuin, Utrecht
In het licht van de ecologische en klimatologische catastrofes waarvan wij getuige zijn, beweegt deze leergang zich tussen twee polen, ‘Tussen Schok en Aarde’. Aan de ene kant de grote schok van het inzicht dat we diep in de problemen zijn, ‘O shit, we are really in trouble’, en het verdriet en de wanhoop die daarmee verbonden zijn. Aan de andere kant het diepe verlangen om een halt toe te roepen aan blinde economische groei, politiek onvermogen en de daarmee verbonden ecologische destructie. We zoeken in de zes middagen van deze leergang naar concrete mogelijkheden om actief bij te dragen aan nieuwe verbindingen met de Aarde, met anderen en met onszelf, zowel op professioneel als persoonlijk niveau. Wij duiden dit aan als ‘Aarde-werk’, de oproep van Bruno Latour indachtig om te landen op de Aarde die ons draagt.
De zoektocht die wij in deze leergang ondernemen verloopt langs meerdere paden.
– In de eerste plaats bespreken en doordenken we inspirerende filosofische en wetenschappelijke inzichten, waaronder die van Bruno Latour, Judith Butler, Vanessa de Oliveira en Yuk Hui, mede in het licht van het boek ‘Schokeffecten‘ van Wouter Kusters en het gedachtegoed rond Waardenwerk en Aardewerk.
– In de tweede plaats maken we kennis met bemoedigende praktische initiatieven waarin nieuwe verbindingen met de Aarde en met andere aardbewoners gestalte krijgen.
– In de derde plaats putten we uit de eigen kennis, ervaringen en betrokkenheid van de deelnemers.
Deze leergang is bestemd voor mensen die hun denk- en handelingsrepertoire rond de klimaatcrisis en de teloorgang van de Aarde willen verrijken en in een kleine groep van betrokkenen anderen een inhoudelijke en persoonlijke verdiepingsslag willen maken.
Praktische informatie
De leergang wordt georganiseerd door de Waardenwerk Akademie en verzorgd door Harry Kunneman en Wouter Kusters, in samenwerking met vier gastdocenten: Kees Klomp, Marit Overbeek, Jantine Schinkelshoek en Felix van Vugt. Hij omvat zes middagen – vijf vóór de zomer van 2024 en één afsluitende middag in september – waarin we steeds filosofische verdieping, praktische inzichten en onderlinge uitwisseling met elkaar verbinden. De zes bijeenkomsten vinden plaats in Antropia, vlakbij station Driebergen-Zeist. Op vrijdagmiddagen van 13.00 – 17.00u (inloop vanaf 12.30u), om de drie weken. We gaan begin april van start bij een minimum van 8 deelnemers (max. 15).
Data: 26 april, 17 mei, 7 juni, 28 juni, 13 sept en 4 okt.
Prijs: €1.195,- (incl. BTW), inclusief catering, twee boeken en een jaarabonnement op het Tijdschrift Waardenwerk
Nadere informatie via een mailtje aan: communicatie@waardenwerk.nl.
Met alle geïnteresseerden voeren we een kennismakingsgesprek.
Reacties van deelnemers aan de eerste editie van deze leergang
“Het volgen van de leergang raad ik iedereen aan die wil nadenken over en bezinnen op hoe Aardewerk te integreren in het eigen werk. Het lezen van de literatuur en het vervolgens bespreken in de groep heeft me geholpen in het schrijven van een visie op duurzaamheid voor mijn eigen organisatie(onderdeel) en input gegeven voor het verder professionaliseren van mijn collega’s op het onderwerp. Kortom, een aanrader!”
Chantal Schroen
“De leergang Aardewerk bood een geweldige setting om samen met toonaangevende, inspirerende gastdocenten en gemotiveerde deelnemers in gesprek te gaan over de zin en zingeving van ons werk ten tijde van klimaatcrisis en vernietiging van onze leefomgeving. De gesprekken waren persoonlijk, diepgaand en gegrond in de laatste inzichten vanuit filosofie, economie, activisme en praktijk. Ik heb dankzij de leergang mijn denken verruimd, mijn professionele pad aangescherpt en bovenal genoten.”
Sacha Brons
“De leergang ‘Urgentie van aardewerk’ heeft mij het belang van vertragen doen ervaren (en dat is zeker anders dan het weten). Voor de leergang begon zat ik volledig in de actiemodus rondom het thema ecologische rechtvaardigheid; gedreven door gevoel van urgentie en betrokkenheid. Maar daarmee joeg ik niet alleen mezelf op, maar was ook het oordeel richting anderen, onbedoeld, snel geveld. In de leergang hebben we met elkaar stilgestaan bij de betekenis van de klimaatcrisis voor mensen zelf, de verschillende perspectieven die er zijn en de mogelijke reacties. Daarin was het ‘gezelschap’ dat we met elkaar vormden cruciaal: het cirkelen om ieders gedachten, en het stellen van kritische vragen zonder afkeuring of goed of fout. Dat heeft mij veel gebracht. Het inzoomen op het besef van verbondenheid met al dat leeft en de betekenis ervan heeft me geïnspireerd om hier meer aandacht aan te geven in mijn dagelijks werk.”
Jeanet de Jong
Voor meer informatie over de leergang, zie hier een filmpje van Harry Kunneman.
Docenten
Harry Kunneman is emeritus hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht. Hij schreef vele boeken en artikelen over kritisch humanisme, normatieve professionalisering en waardenwerk, waaronder Postmoderne moraliteit (1998), Voorbij het dikke-ik, (2005) en Amor Complexitatis (2017). Hij is hoofdredacteur van het Tijdschrift Waardenwerk.
Wouter Kusters is filosoof, taalwetenschapper en docent. Hij is vooral bekend van zijn prijswinnende boeken Pure Waanzin (2004) en Filosofie van de waanzin (2014). Sinds een jaar of tien legt hij zich meer toe op het denken over klimaatverandering. Maart 2023 verschijnt zijn nieuwe boek bij Uitgeverij ISVW ‘Schokeffecten. Filosoferen in tijden van klimaatverandering’.
